USG układu moczowego obejmuje diagnostykę nerek, pęcherza moczowego i moczowodów, a u mężczyzn – także gruczołu krokowego. Badanie najczęściej wykonuje się u osób, u których występują niepokojące objawy ze strony układu moczowego.
USG jest badaniem obrazowym, które wykorzystuje właściwości fal ultradźwiękowych o określonej częstotliwości. Wnikają one w głąb ciała i napotykając narządy wewnętrzne, odbijają się od nich, a echo tego odbicia wraca do głowicy i jest przekształcane w widoczne na monitorze obrazy. USG układu moczowego pozwala na precyzyjne zobrazowanie m.in. pęcherza moczowego, moczowodów, nerek oraz gruczołu krokowego u panów.
USG układu moczowego – wskazania
USG pęcherza moczowego i pozostałych struktur układu moczowego wykonuje się w sytuacji, gdy pacjent zauważa niepokojące objawy, takie jak:

• potrzeba częstego oddawania moczu,
• konieczność oddawania moczu w nocy,
• obecność krwi w moczu,
• bóle w podbrzuszu nieustalonego pochodzenia,
• uczucie niepełnego oddania moczu,
• nietrzymanie moczu, mimowolne oddawanie moczu np. podczas kaszlu, wysiłku fizycznego
• powiększenie gruczołu krokowego u mężczyzn wykryte podczas badania per rectum (przez odbyt),
• wyczuwalne przez powłoki skórne guzy w podbrzuszu.

USG układu moczowego przeprowadza się u pacjentów, u których wykryto niektóre nieprawidłowości w analizie laboratoryjnej moczu, w ramach przygotowania do zaplanowanych operacji oraz kontrolnie w celu oceny skuteczności podjętego leczenia.
Przeciwwskazania do USG układu moczowego
Nie ma przeciwwskazań do wykonywania USG pęcherza moczowego i pozostałych struktur układu moczowego. Jest to badanie nieinwazyjne i bezpieczne, dlatego USG układu moczowego można wykonywać nawet u dzieci, kobiet w ciąży i seniorów, gdy tylko pojawi się taka potrzeba.
Jak się przygotować do USG układu moczowego?
USG układu moczowego wymaga od pacjenta pewnych przygotowań. Kilka dni przed badaniem należy stosować dietę lekkostrawną i unikać produktów wzdymających. Dzień przed nim warto także przyjąć dostępne bez recepty leki usuwające z jelit nadmiar gazów. Do badania nie trzeba przystępować na czczo, ale ostatni niewielki posiłek warto kilka godzin wcześniej.
Co ważne, na około godzinę przed USG układu moczowego należy wypić około 1,5 litra wody i nie oddawać moczu. Pęcherz moczowy powinien być wypełniony – pozwoli to na dokładniejszą ocenę jego wielkości i kształtu, a także wykrycie ewentualnych nieprawidłowości.
Przebieg USG układu moczowego
USG układu moczowego wykonuje się w pozycji leżącej na plecach, zazwyczaj w dwóch etapach. Na początku lekarz bada pacjenta z wypełnionym pęcherzem, przesuwając głowicą po podbrzuszu. Następnie pacjent może iść oddać mocz, po czym lekarz kontynuuje badanie i dla dokładnego zobrazowania nerek prosi pacjenta o przekręcenie się na lewy i prawy bok, a czasem nawet o położenie się na brzuchu. Całe badanie trwa zwykle 15 minut.